De leugen van "geen tijd"

Iedereen die "ik heb geen tijd" roept jokt een beetje. Hij houdt zichzelf en z'n omgeving in elk geval behoorlijk voor de gek. Feit is namelijk dat we allemaal tijd hebben; en we hebben allemaal in beginsel dezelfde hoeveelheid tijd. We onderscheiden ons alleen in de verschillende dingen die we in die tijd doen. Dat wordt weer veroorzaakt door de verschillende keuzen die we zelf maken, niet doordat we "geen tijd hebben". De tijd is niet ineens op, we worden alleen door onze keuzen geconfronteerd met dingen waarvan we niet eerlijk gezegd hebben dat we ze niet zouden doen, of waarvoor we niet echt hebben gekozen om ze te doen, en die dus niet gedaan zijn omdat we er geen prioriteit aan toekenden. Dat heeft niets te maken met de hoeveelheid tijd die we hebben (die zoals gezegd in grote lijnen voor ons allemaal gelijk is), maar alles met eigen keuzen.

Kortom: de uitspraak "geen tijd" is niet meer dan een slap excuus voor een gebrek aan planning. Of het verhullen van een eigen keus, die anderen misschien niet prettig vinden. Of een eufemisme om te verhullen dat we kennelijk geen prioriteit aan bepaalde zaken geven.

Als je dat accepteert, pleit ik ervoor om ook eerlijk in je communicatie te zijn. Gebruik, in plaats van "geen tijd", termen die beter aangeven hoe de vlag ervoor hangt. Zoals "hou er rekening mee dat ik hier geen grote prioriteit aan toeken". Of "ik heb net zo weinig tijd als jij - ik kies ervoor 'm anders in te vullen". Of heel direct: "ik kan niet zo goed plannen". Het lijkt muggenziften, maar het is wel zo eerlijk en kan een hoop teleurstelling in je omgeving (en bij jezelf!) voorkomen.

Shaun, het mechanische schaap

Moos: "wat moet dat in mijn tuin?"

Bij het huis waarin ik woon ligt al twintig jaar een gazon. In die twintig jaren heb ik het niet altijd even goed onderhouden. Met als resultaat dat het eigenlijk niet meer een gazon, maar een mosvlakte was. Er hielp geen kalk, mest of verticuteren meer aan, het gras had de strijd goeddeels verloren.

Nu heeft mos ook z'n voordelen: je hoeft het niet te maaien. En als je er verder niet aanzit, blijft het groen en egaal. Maar ja, het is toch het resultaat van jaren luiheid en dat wens je niet als uithangbord om je huis te hebben liggen.

Kortom: er moest maar eens een nieuwe grasmat komen. Nadat ik bij mijn wederhelft enige tijd vruchteloos voor kunstgras had gepleit ("Niet duur! Echt, net echt! Onderhoudsvrij!"), werd er uiteindelijk toch een grasmat van echte zoden uitgerold. Maar ik had intussen wel een degelijk compromis uitonderhandeld: een robotmaaier. Een heuse Husqvarna Automower 305.

Enerzijds is zo'n robotmaaier natuurlijk een stuitend decadent ding, de ultieme uiting van ons tweeverdienerschap, de luiheid ten top. Maar anderzijds: niet meer elk weekend een uur lang met een luid knetterende en smerig walmende grasmaaier aan de gang, maar alleen op gezette tijden een zacht zoemen (en soms wat knisperen als-ie een blaadje of takje tegenkomt). Milieuvriendelijk dus. En het is een genot om naar te kijken, want voor een grasmaaier is-ie enorm slim. Hij houdt steeds precies voordat hij de border in dreigt te rijden op met maaien, rijdt een stukje achteruit, draait een willekeurig aantal graden en rijdt weer verder, onderwijl kris-kras over het gazon rijdend en per saldo een prachtig egale grasmat achterlatend. Dat gaat net zo lang door tot-ie zelf merkt dat z'n accu moet worden opgeladen en dan zoekt-ie volledig automagisch z'n laadstation op. Daarom hebben we 'm Shaun genoemd, naar het onnatuurlijk intelligente animatie-schaap Shaun. Ons mechanische schaap weet precies waar het gazon ophoudt en rijdt nooit pardoes een border in, hij weet zelf z'n voerbak te vinden, hij weet wanneer hij moet maaien en wanneer hij zich koest moet houden. Hij is volledig autonoom. Nou vooruit, ik moet 'm maandelijks even op z'n rug leggen, schoonmaken en van nieuwe mesjes voorzien, maar afgezien daarvan redt-ie zich helemaal zelf. Klaagt niet, werkt dag en nacht door, in regen en wind en heeft niet meer nodig dan een stopcontact. Een ideale werknemer, zogezegd. Als ik hovenier was zou ik me serieus zorgen maken.